Wiosenna rezydencja Aleksandry Jakubczak odbywała się w kilku etapach, a każdy z nich dotyczył rozważań na temat tworzenia się kobiecego, pamięci i dorastania.

Pierwszym etapem było zaproszenie dziewczyn do podzielenia się swoimi pamiętnikami z okresu dojrzewania: dopuszczenie do intymnych przeżyć jest darem, który traktowany jest jak metoda twórcza. Ta szokująca jak niektórych prośba zaowocowała zebraniem kilkudziesięciu dzienników, notatek, rysunków, które później stały się punktem wyjścia do dalszej pracy. Następni w  marcu przeprowadzona została seria spotkań i dyskusji z dziewczynami i młodymi kobietami. Ważnym było, że na początku tej pracy nie postawiono żadnej tezy – to pamiętniki i rozmowy napisały scenariusz.

I tak o to bezpośrednio zapisane doświadczenia dorastania stały się podstawą dla teatralnej opowieści o świecie widzianym z perspektywy kształtującego się kobiecego podmiotu. Surowość, witalność, niezgrabność, szczerość, nadmiar emocji, ale też humor – dziewczyńska energia przeniesiona z kart pamiętników w przestrzeń teatru.

„Pamiętniki oferują konfesyjną, intymną narrację, dla autorek są często pierwszą przestrzenią własną, otwieraną, odzyskiwaną, poszerzaną. Zapisany bezpośrednio proces samopoznania, poszukiwanie lub fiasko odnalezienia języka odzwierciedla szersze mechanizmy wytwarzania i reprodukowania modeli kobiecości i kobiecych ról. Interesuje mnie ten formacyjny proces i postawienie go w świetle feministycznego empowerment, odzyskiwania pozycji, sięgania po symboliczną władzę.

Pamiętniki mówią do nas bez pośrednika, nie potrzebują autorytetu, hierarchii, przyzwolenia i usankcjonowania. Pisanie pamiętników jest poza hierarchiami i autorytetami, zyskując tym samym subwersywną wartość wobec mainstreamowych narracji i patriarchalnego porządku…

Częścią materiału będą też moje własne pamiętniki, które chcę oddać na równych zasadach z pozostałymi, podarowanymi notesami. Chcąc otwierać przestrzeń czyjejś prywatności, jej prezentacji i reprezentacji, nie mogę pominąć siebie”.

“A jednak pewne stany mają wymiar uniwersalny: niepewność co do własnego ciała, lęk przed dorosłością i przed odsłanianiem emocji, złość na rodziców, poczucie niezrozumienia. Ogromna szczerość w pokazywaniu tej całej plątaniny emocji, tego piekła bycia pomiędzy, nieustannego formowania się osobowości powoduje, że na widowni wytwarza się coś w rodzaju wspólnoty. Wszyscy przez to przeszliśmy, teraz możemy się razem pośmiać lub spłonąć rumieńcem na jakieś wstydliwe wspomnienie. Albo jedno i drugie, jak w scenie gdy wspaniała Lena Schimscheiner, po przeżyciu miłosnego uniesienia zaczyna tańczyć w rytm „Total eclipse of the heart”. Tańczy dramatycznie i w sposób zupełnie nieskoordynowany, wszystkie malownicze piruety są pokraczne, ekspresyjne odrzuty w tył głowy – niezgrabne, ale całość tętni prawdziwym tragizmem gwiazdy estrady. Mówiąc krótko – performerka tańczy dokładnie tak, jak tańczymy my wszyscy, gdy nas nikt nie widzi, a emocji mamy w sobie zbyt dużo i wyładowujemy ją w tańcu i marzeniach”. – Stanisaław Godlewski, Gazeta Wyborcza

“Dziewczyny opisują świat odczytywać można na wielu poziomach, w zależności od własnych doświadczeń, wspomnień czy stopnia zaangażowania emocjonalnego. Siostrzeństwo, łobuzerstwo, romantyczność, niepewność przeplatają się ze sobą, tworząc obraz pięknej dziewczyńskości, pełnej siły do walki ze społecznymi normami” – Zosia Rogowska, teatralia.com.pl

DZIEWCZYNY OPISUJĄ ŚWIAT
A. Jakubczak

Koncepcja i reżyseria: Aleksandra Jakubczak
Kreacja i performance: Paula Głowacka, Cristina Ferreira, Lena Schimscheiner
Kreacja i przestrzeń: Jana Łączyńska
Konsultacje: Zofia Krawiec, Katarzyna Sikora
Dźwięk: Grażyna Biedroń
Produkcja: Centrum Rezydencji Teatralnej SCENA ROBOCZA
Premiera: 27 IV 2018

Twórczynie

Aleksandra Jakubczak – reżyserka, autorka instalacji. Ukończyła wiedzę o teatrze na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz reżyserię w Akademii Teatralnej w Warszawie. W październiku 2013 zrealizowała w duecie reżyserskim spektakl dokumentalny Zachem. Interwencja (reż. Jakubczak/Wdowik). Jako laureatka konkursu Off: Premiery / Prezentacje w poznańskim Teatrze Ósmego Dnia wyreżyserowała przedstawienie Serdeczny wg tekstu Krzysztofa Szekalskiego (2013, prezentowany w Teatrze Ósmego Dnia w Poznaniu oraz Teatrze Studio w Warszawie). Podczas Ruhrtriennale 2014 asystowała przy produkcjach Romea Castellucciego Le Sacre du Printemps oraz Neither. Odbyła także warsztat mistrzowski u Jana Lauwersa podczas Biennale Teatru w Wenecji 2013. W kwietniu 2015 w ramach projektu Praga. Między utopią a rozczarowaniem w Teatrze Powszechnym w Warszawie zrealizowała spektakl dokumentalny WIETNAM/WARSZAWA, który wszedł do repertuaru Teatru Powszechnego. We wrześniu 2015 w ramach projektu Warszawa.doc kuratorowanego przez Romana Pawłowskiego, Fundację BOTO oraz Festiwal Konfrontacje Teatralne w Lublinie premierę miał jej spektakl Po co psuć i tak już złą atmosferę wg tekstu Krzysztofa Szekalskiego (prezentacje m.in. w Teatrze Wybrzeże w Sopocie, TR Warszawa, Międzynarodowy Festiwal Konfrontacje w Lublinie, na stałe w repertuarze Teatru Nowego w Poznaniu). Od października 2015 do kwietnia 2016 współpracowała z kolektywem Gob Squad w Berlinie jako asystentka przy produkcji Wojny i Pokoju w Volksbuhne w Berlinie. W ramach Stypendium Artystycznego Marszałka Woj. wielkopolskiego realizowała projekt artystyczno-badawczy o życiu młodych kobiet w małych miasteczkach wielkopolski. W sezonie 2016/2017 wraz z Magdą Szpecht reżyserowała instalację performatywną Czemu do ciebie nie piszę w Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie oraz w Teatrze Polskim w Poznaniu spektakl Great Poland. Zrealizowała także performans Epic Fail. An Excercise dla Festiwalu Friday Island w Luksemburgu oraz instalację performatywną Przestrzeń prywatna w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Obecnie pracuje nad autorskim projektem 4 tygodnie w TR Warszawa w ramach programu Obcy w domu. Wokół Marca’68.